Ubezpieczenia utraty zysku
Do podstawowych rodzajów tego ubezpieczenia zaliczamy:
BI (Business Interruption) - ubezpieczenie utraty zysku wskutek zdarzeń losowychMLoP (Machinery Loss of Profit) - ubezpieczenie utraty zysku wskutek awarii maszyn i urządzeń;
ALoP (Advanced Loss of Profit) - ubezpieczenie przyszłego utraconego zysku inwestora wskutek szkody w procesie budowlanym.
BI (Business Interruption)
Ubezpieczenie to obejmuje szkody polegające na utracie zysku brutto poniesione w okresie odszkodowawczym wskutek szkody w mieniu, to jest: utraty, uszkodzenia lub zniszczenia mienia, bezpośrednio w wyniku zdarzenia należącego do katalogu ryzyk nazwanych lub all risks.
Ubezpieczenie to ma zapewnić ustabilizowanie sytuacji finansowej, gdy na skutek przerw w działalności spowodowanej ubezpieczoną szkodą niemożliwe okaże się osiągnięcie założonych wyników ekonomicznych. Zrekompensuje także koszty stałe w trakcie odtwarzania zdolności produkcyjnych oraz odbudowywania pozycji rynkowej.
Statystyki rynków zachodnich wskazują, że wśród dużych firm, które odbudowały swój majątek po szkodzie, aż
- 45% zbankrutowało w pierwszym roku,
- 30% zbankrutowało w przeciągu 2-3 lat od szkody,
- a tylko 25% przetrwało
Wynika to z tego, że ubezpieczenia majątkowe nie pokrywają i nie rekompensują jednak strat finansowych wynikłych z przerw działalności gospodarczej, a rynek nie znosi próżni i nie może czekać.
Umowa ubezpieczenia
Umowa ubezpieczenia dotyczy przewidywanego zysku brutto, jaki ubezpieczający osiągnąłby z tytułu wytwarzania produktów lub sprzedaży towarów i usług, gdyby prowadzona przez niego działalność gospodarcza nie została zakłócona lub przerwana na skutek szkody w mieniu.
Przedmiot ubezpieczenia
Ubezpieczeniem objęta jest wartość utraconego zysku brutto, wynikającego ze spadku wartości obrotu oraz ze wzrostu kosztów działalności, a będących wynikiem zaistnienia w miejscu i w trakcie okresu ubezpieczenia nagłego i przypadkowego zdarzenia, objętego ochroną na podstawie ważnej polisy ubezpieczenia mienia (jednakże z zastrzeżeniem wyłączeń zawartych w ogólnych warunkach, bądź w polisie). W przypadku braku zysku przedmiotem ubezpieczenia mogą być koszty stałe, które spółka musi ponieść, pomimo braku możliwości prowadzenia działalności.
Polisa BI zawierana jest w zakresie podstawowym, rozszerzonym lub na bazie all risks. Jest ściśle związana z katalogiem zdarzeń wyszczególnionych w polisie majątkowej. Zależność ta powoduje, że im szerszy zakres polisy podstawowej, tym większy katalog ryzyk, które wywołując przerwę w działalności spowodują wypłatę odszkodowania.
Suma ubezpieczenia
Suma ubezpieczenia ustalana jest przez ubezpieczającego na podstawie szacowanego przez ubezpieczającego zysku brutto w ustalonym maksymalnym okresie odszkodowawczym.
Skuteczna ochrona ubezpieczeniowa wymaga wyliczenia zysku brutto definiowanego jako przyszły przewidywany zysk operacyjny powiększony o planowane koszty stałe lub przewidywane przychody minus koszty zmienne.
Odszkodowanie będzie wypłacone, gdy szkoda spowoduje przerwę lub zakłócenie działalności przedsiębiorstwa wiążące się ze spadkiem przychodów. Okres odszkodowawczy rozpocznie się od dnia wstrzymania lub ograniczenia produkcji do dnia jej ponownego wznowienia lub nadejścia ustalonego w polisie terminu. Co istotne, może być on ustalony także jako moment uzyskania wyników, które firma osiągałaby, gdyby szkoda nie zaistniała.
Rozszerzyć ubezpieczenie BI można o:
- Klauzulę braku mediów (utrata zysku w wyniku szkód w infrastrukturze przesyłowej),
- Klauzulę dostawców/odbiorców (utrata zysku w skutek wystąpienia szkody majątkowej u kontrahentów),
- Klauzulę ograniczonego dostępu (utrata zysku na skutek utraty / utrudnienia dostępu do/z miejsca prowadzenia działalności),
- • Klauzulę kosztów rzeczoznawców (koszty poniesione z tytułu oględzin, analiz i ekspertyz przeprowadzanych przez rzeczoznawców i biegłych).
Pamiętać jednak należy, że ubezpieczenie utraty zysku jest możliwe wyłącznie, jako uzupełnienie ubezpieczenia majątku przedsiębiorstwa i odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń zachodzi niejako automatycznie w przypadku odpowiedzialności za szkodę majątkową.
Ubezpieczenie Machinery Loss of Profit (MLoP) (utraty zysku wskutek awarii maszyn)
Ubezpieczenie to obejmuje szkody polegające na utracie zysku brutto poniesione w okresie odszkodowawczym wskutek szkody w mieniu, to jest: utraty, uszkodzenia lub zniszczenia maszyn i urządzeń, w wyniku zdarzeń o charakterze nagłym i niespodziewanym, związanych na przykład z:
- błędami w projektowaniu i konstrukcji,
- błędami popełnionymi w trakcie produkcji maszyny lub użycia niewłaściwego lub wadliwego materiału,
- niewłaściwą obsługą i wandalizmem,
- przyczynami elektrycznymi,
- wadliwym działaniem urządzeń zabezpieczających i sygnalizacyjnych,
- poluzowaniem się części maszyny,
- dostaniem się do maszyny ciała obcego.
Rola tego ubezpieczenia sprowadza się do ograniczenia negatywnego wpływu spadku przychodów wywołanego awarią maszyny na wynik finansowy przedsiębiorstwa. Działa ono podobnie jak ubezpieczenie BI, z tym że zdarzeniem rozpoczynającym okres odszkodowawczy jest tu ubezpieczona awaria maszyny. To ubezpieczenie rzadziej niż BI może decydować o przetrwaniu przedsiębiorstwa, koncentruje się raczej na wygładzeniu wahań wyniku finansowego. Jego znaczenie jest szczególnie duże dla przedsiębiorców opierających swoją działalność na kluczowej linii technologicznej lub tych, u których występują wyraźne wąskie gardła w procesie produkcji, a także gdy maszyna charakteryzuje się długim czasem naprawy lub odtworzenia. W ich przypadku nawet niewielka pod względem kosztów naprawy awaria może spowodować znaczną utratę przychodów.
Ubezpieczenie Advanced Loss of Profit (ALoP) (utraty przyszłego zysku inwestora)
Ubezpieczenie to obejmuje utratę zysku brutto (ubezpieczeniwego) inwestora na wypadek opóźnionego przekazania inwestycji do użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, pod warunkiem, że opóźnienie to jest wynikiem szkód w robotach kontraktowych, które powstały wskutek jakichkolwiek przyczyn nie wyłączonych wyraźnie w ogólnych warunkach ubezpieczenia.
Ubezpieczenie to rekompensuje skutki opóźnienia oddania inwestycji. Jego rolą jest zapewnienie oczekiwanego strumienia przychodów z inwestycji, także gdy jej zakończenie opóźni się wskutek szkody. Zakresem ubezpieczenia jest objęta ta część przewidywanych przychodów, która jest przeznaczona na finansowanie zadłużenia oraz na zysk netto. Mogą być również pokryte dodatkowe koszty poniesione w celu uniknięcia opóźnienia.
Ubezpieczenie ALoP opiera się wyłącznie na przewidywanych przychodach. Kalkulacje sum ubezpieczenia i odszkodowań w ubezpieczeniu BI i MLoP mogą czerpać informacje z danych historycznych. W ubezpieczeniu ALoP dane historyczne nie istnieją. Czynnikiem wprowadzającym element wymierności do ubezpieczenia ALoP jest zdarzenie definiowane jako szkoda. Musi być to zniszczenie lub uszkodzenie mienia objęte zakresem bazowej umowy ubezpieczenia. Przykładami mogą tu być szkody żywiołowe, błąd projektanta lub wykonawcy czy uszkodzenie mienia w transporcie na placu budowy.
Ryzyka niemające przyczyny w szkodzie rzeczowej, takie jak np. niedotrzymanie terminów czy upadłość wykonawcy, pozostają nieubezpieczalne.
Znaczenie tego produktu jest tym większe, im terminowość otrzymywania zaplanowanego strumienia przychodów jest istotniejsza dla inwestora – w szczególności, gdy przychody te mają służyć finansowaniu zadłużenia bądź kolejnej inwestycji i są kluczowe dla zachowania płynności. Znaczenie ALoP jest największe, gdy opóźnienie w zakończeniu inwestycji może długookresowo wpłynąć na rentowność przedsięwzięcia, co może mieć miejsce w przypadku pionierskich projektów. Należy mieć jednak na uwadze, że odszkodowanie wypłacane w ramach ALoP jest zawsze ograniczone w czasie zastosowaniem maksymalnego okresu odszkodowawczego.
Zawarcie tego ubezpieczenia uwarunkowane jest wykupieniem ubezpieczenia ryzyk budowlanych lub ubezpieczeniem ryzyk montażowych.